spot_img
spot_img
spot_imgspot_img

Top 5 This Week

spot_img

Related Posts

Όταν η φύση «μαγείρευε» τον ενεργειακό πλούτο στην ΑΟΖ της Κρήτης

Τις επόμενες ημέρες, η κοινοπραξία ExxonMobil και Hellenic Energy ξεκινά σεισμογραφικές έρευνες για κοιτάσματα φυσικού αερίου στα οικόπεδα δυτικά και νoτιοδυτικά της Κρήτης (στα όρια της ΑΟΖ με την Ιταλία) και νοτιοδυτικά της Πελοποννήσου, όπως προανήγγειλε ο πρωθυπουργός. Ήδη έχουν εκδοθεί οι σχετικές Navtex. 

Ανάλυση: Αντώνης Φώσκολος*
© slpress.gr

Εφόσον οι ερευνητικές γεωτρήσεις στην Κρήτη και την Πελοπόννησο δώσουν θετικά αποτελέσματα, η παραγωγή αερίου θα μπορούσε να ξεκινήσει το 2027-2028, σύμφωνα με την Ελληνική Εταιρεία Διαχείρισης Υδρογονανθράκων και Φυσικών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ).

Η ΕΔΕΥΕΠ είχε ξεκινήσει να επαναδραστηριοποιείτε στα οικόπεδα της Κρήτης και της Πελοποννήσου το Φεβρουάριο του 2022, με ένα φιλόδοξο πρόγραμμα προσέλκυσης μεγάλων διεθνών επενδυτών για την τόνωση του προγράμματος εξερεύνησης και παραγωγής υδρογονανθράκων. Ο πόλεμος στην Ουκρανία και ο ενεργειακός αποκλεισμός της Ρωσίας που ακολούθησε, λειτούργησαν ως καταλύτης.

Η ΕΔΕΥΕΠ συμφώνησε στο σχετικό οδικό χάρτη με την ExxonMobil, που είναι ο ανάδοχος των οικοπέδων. Tο σεισμογραφικό σκάφος Sanco Swift της νορβηγικής εταιρείας PGS (που έχει μισθωθεί γι’ αυτό το σκοπό)  βρίσκεται ήδη στην Κρήτη, έτοιμο πλέον να εξερευνήσει τον ενεργειακό της πλούτο, τον οποίο δημιούργησε με θαυματουργό τρόπο η ίδια η φύση.

Συγκεκριμένα, από τα τέλη του Παλαιοζωικού Αιώνα μέχρι σήμερα, η περιοχή μεταξύ της Αφρικανικής Πλάκας και της Ευρασιατικής Πλάκας γνώρισε δύο μεγάλες γεωλογικές περιόδους, που είναι υπεύθυνες για τα αποθέματα σε υδρογονάνθρακες που έχει η ανθρωπότητα.

Αυτές οι δύο περίοδοι είναι οι εξής:

• Η πρώτη είναι η περίοδος της δημιουργίας του Ωκεανού της Τιθύος που κράτησε περίπου 245 εκατομμύρια χρόνια.

• Η δεύτερη είναι η περίοδος που αφορά την εξαφάνιση του Ωκεανού της Τιθύος και τη δημιουργία του Περσικού Κόλπου και της Μεσογείου Θάλασσας.

«ΠΑΝΓΑΙΑ» ΚΑΙ «ΠΑΝΘΑΛΑΣΣΑ»

Κατά τα τέλη του Παλαιοζωικού Αιώνα, ήτοι πριν 265 εκατομμύρια χρόνια, υπήρχε μία Ήπειρος, η «Πανγαία», και μία θάλασσα, «η Πανθάλασσα». Στην αρχή του Μεσοζωικού Αιώνα η «Πανγαία» διασπάται σε δύο Υπερηπείρους, τη «Λαυρασία» και την «Γκοντβάνα», ενώ στον ενδιάμεσο χώρο δημιουργείται ο μεγάλος Ωκεανός της Τιθύος. Αυτός ο ωκεανός ξεκινούσε από το σημερινό Ινδικό Ωκεανό, περνούσε μεταξύ Ευρώπης και Αφρικής και έφθανε στο σημερινό Ατλαντικό Ωκεανό.

Ο Ωκεανός της Τιθύος κράτησε για 235 εκατομμύρια χρόνια και γέμισε το βυθό της θάλασσας με κολοσσιαίες ποσότητες ιζημάτων, τα οποία φιλοξενούσαν μεγάλες ποσότητες φυτοπλαγκτού, ιδιαίτερα κάτω από την Κρήτη, τα υπολείμματα/οργανική ουσία των σπόγγων που το σώμα τους αποτελείτο από χοληστάνες. Οι χοληστάνες είναι οι πρόδρομες ενώσεις του πετρελαίου. Άρα μέσα στα μεγάλα πάχη των ιζημάτων του Μεσοζωικού αιώνα και ολόκληρου του Παλαιογενούς (Παλαιοώκαινο, Ηώκαινο, Ολιγόκαινο) που φθάνουν και τα 20 χιλιόμετρα.

Ο Ωκεανός της Τιθύος είναι η μητέρα γένεσης των τεραστίων κοιτασμάτων πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας, Ιράν, Ιράκ, Κουβέιτ, Κατάρ, Κουρδιστάν, Συρία, αλλά και στον Περσικό κόλπο. Επίσης, τα κοιτάσματα σε Αίγυπτο, Λιβύη και Αλγερία οφείλουν την ύπαρξή τους στους οργανισμούς που έζησαν στη θάλασσα της Τιθύος. Επιπροσθέτως, κοιτάσματα πετρελαίου της ίδιας ηλικίας έχουν εντοπιστεί στην Κύπρο (1,5 δισ. βαρέλια στο μπλοκ 10 της κυπριακής ΑΟΖ, και 1,5 δισ. βαρέλια κάτω από το κοίτασμα φυσικού αερίου του Λεβιάθαν στην ΑΟΖ του Ισραήλ).

Η γεωλογική υπηρεσία του Ισραήλ έχει προβεί σε εκτιμήσεις (πιθανότητα 50%) ότι τα κοιτάσματα του πετρελαίου που υπάρχουν σε ιζήματα/πετρώματα του Μεσοζωικού Αιώνα  πλησιάζουν τα 26 δισ. βαρέλια, και στη λεκάνη του Ηρόδοτου, πάνω από 13 δισ. βαρέλια σε ιζήματα του Μεσοζωικού Αιώνα. Η λεκάνη του Ηρόδοτου είναι υπόλειμμα της Τιθύος. Τα 2/5 της λεκάνης ανήκουν στην ΑΟΖ της Αιγύπτου, τα 2/5 στην ΑΟΖ της Ελλάδας και το 1/5 στην ΑΟΖ της Κύπρου. Η οριοθέτηση ΑΟΖ με την Αίγυπτο άνοιξε το δρόμο για την εκμετάλλευση μέρους των κοιτασμάτων, ενώ επιβάλλεται να ακολουθήσει οριοθέτηση και με την Κύπρο.

ΠΟΣΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Αυτά τα γεωλογικά γεγονότα μάς οδηγούν αβίαστα στην ύπαρξη κοιτασμάτων αργού πετρελαίου και στη νότια περιοχή της ελληνικής ΑΟΖ με έκταση πάνω από 200.000 Km2. Αν η ΑΟΖ του Ισραήλ που έχει 50.000 Km2 υπολογίζεται να έχει 26 δισ. βαρέλια Μεσοζωικού αργού πετρελαίου, εμείς τί ποσότητες περιμένουμε να έχουμε στα αντίστοιχα πετρώματα που είναι νότια της Κρήτης, αλλά και νότια των Δωδεκανήσων; Ίσως και 55-60 δισ. βαρέλια, με μια αξία 4,5-5 τρισ. δολαρίων με τις σημερινές τιμές. Άρα αξίζει τον κόπο να ερευνήσουμε την ελληνική ΑΟΖ και σε μεγαλύτερα βάθη όπου υπάρχουν ιζήματα του Μεσοζωικού Αιώνα.

Η χρονική αλληλουχία των γεωλογικών εξελίξεων, από τότε που δημιουργήθηκε η Μεσόγειος Θάλασσα, το λεγόμενο «Timing Events», ήταν αυτό που δημιούργησε τις ιδανικές συνθήκες για τη γένεση και αποθήκευση του φυσικού αερίου στη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου και κατ’ επέκταση στην κυπριακή και ελληνική ΑΟΖ. Πρώτον, κατά τα μέσα του Μειόκαινου, ήτοι μεταξύ 11 και 6 εκατομμυρίων ετών, δημιουργήθηκαν στη Μεσόγειο οι κοραλλιογενείς ύφαλοι που αποτέλεσαν τις τεράστιες αποθήκες στις οποίες αργότερα εγκλωβίστηκε το φυσικό αέριο. Δεύτερον, κατά το Μεσσήνιο, τέλη του Μειόκαινου, ήτοι πριν έξι εκατομμύρια χρόνια, η Μεσόγειος αποξηράθηκε για περίπου 1.000.000 χρόνια, δημιουργώντας κατά τόπους τεράστιες λιμνοθάλασσες και τάφρους όπου αναπτύχθηκαν τεράστιες ποσότητες υδροχαρών φυτών.

ΑΜΥΘΗΤΕΣ ΠΟΣΟΤΗΤΕΣ ΑΕΡΙΟΥ

Κατά την αναερόβιο αποσύνθεση αυτής της τεράστιας βιομάζας από τα μεθανοβακτήρια, δημιουργήθηκαν αμύθητες ποσότητες βιογενούς φυσικού αερίου που αποθηκεύτηκαν στους ήδη προ-υπάρχοντες κοραλλιογενείς υφάλους. Όταν η Μεσόγειος αποξηράθηκε τελείως, οι κοραλλιογενείς ύφαλοι καλύφθηκαν/σφραγίστηκαν αρχικά με γύψο και κατόπιν με χλωριούχο νάτριο.

Συμπερασματικά, οι γεωλογικές εξελίξεις δια μέσου των γεωλογικών αιώνων ευνόησαν πάρα πολύ τη δημιουργία υδρογονανθράκων στη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου, ιδιαίτερα όμως στην παράκτιο νότια Κρήτη, η οποία είναι στο επίκεντρο των ερευνών που ανακοινώθηκαν.

Έχουμε υδρίτες στον πυθμένα της θάλασσας, αμέσως βαθύτερα βιογενές φυσικό αέριο και πιο βαθιά πυρολιτικό φυσικό αέριο, υγρούς αέριους υδρογονάνθρακες και ακόμα βαθύτερα αργό πετρέλαιο.

Μόλις προ έξι ετών συνειδητοποιήσαμε το μέγεθος των αποθεμάτων του βιογενούς φυσικού αερίου. Δεν έχουμε, όμως, καταλάβει τι τεράστιο πλούτο έχουμε ακόμα ποιο βαθιά. Αν όλα αυτά συνεκτιμηθούν, τότε και μόνο τότε θα καταλάβουμε το μέγεθος του ενεργειακού πλούτου της Ελλάδας.

Οικονομία – γεωπολιτική θέση – εξωτερική πολιτική, είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με τον ενεργειακό μας πλούτο, κάτι που, έστω και αργά, φαίνεται πως πλέον αρχίζει και το πολιτικό σύστημα να συνειδητοποιεί μετά από μεγάλες καθυστερήσεις και ακόμα μεγαλύτερες ολιγωρίες, οι οποίες είχαν βαρύ εθνικό κόστος.

*Ο Αντώνης Φώσκολος είναι ομότιμος καθηγητής Πολυτεχνείου Κρήτης και ομότιμος ερευνητής της Γεωλογικής Υπηρεσίας του Καναδά. Μετά των σπουδών του στο Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ προσελήφθη στο Ινστιτούτο της Ιζηματογενούς Γεωλογίας και Πετρελαίου του Καναδά, με στόχο την έρευνα υδρογονανθράκων στην Κεντρική Αλμπέρτα, στη θαλάσσια περιοχή του Beaufort MacΚenzie, στις εκβολές του ποταμού MacKenzie και στα πολικά νησιά του Καναδά. Το 1986 εξελέγην καθηγητής στο τμήμα Μηχανικών Ορυκτών Πόρων του Πολυτεχνείου Κρήτης, αλλά παραμένει έως σήμερα ομότιμος επιστημονικός ερευνητής του Ινστιτούτου. Δίδαξε «Ανόργανη και Οργανική Γεωχημεία και Οργανική Πετρογραφία των Ιζηματογενών Πετρωμάτων». Έχει διατελέσει αντιπρόεδρος ακαδημαϊκών θεμάτων του Πολυτεχνείου Κρήτης, πρόεδρος του τμήματος Μηχανικών Ορυκτών Πόρων και σύμβουλος για ενεργειακά θέματα του ΟΗΕ. Έχει 84 δημοσιεύσεις σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά με Citation Index of 338, έχει επίσης 47 ανακοινώσεις σε διεθνή συνέδρια σε Ευρώπη και Αμερική και 14 τεχνικές εκθέσεις για λογαριασμό των ΔΕΠ-ΕΚΥ, ΔΕΗ, ΙΓΜΕ και ΟΗΕ.

ΕΔΩ Η ΑΝΑΛΥΣΗ ΜΕ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

ΚΑΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΕΙΣ!

https://slpress.gr/oikonomia/otan-i-fysi-quot-mageireye-quot-ton-energeiako-ployto-stin-aoz-tis-kritis/
Dimitris Ilias
Dimitris Iliashttp://www.ns-news.com
Dimitris Ilias is a Local Journalism Initiative Reporter for the North Shore News, Dimitri@newsfirst.ca

Popular Articles